Bạn có bao giờ tự hỏi vì sao mỹ phẩm mình đang dùng lại gây kích ứng, nổi mụn hay thậm chí là ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài không? Nguyên nhân có thể nằm ở một số chất cấm trong mỹ phẩm - những thành phần độc hại bị cấm sử dụng nhưng vẫn xuất hiện lén lút trên thị trường. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về các chất cấm nguy hiểm, tác hại của chúng và cách nhận biết để bảo vệ làn da cũng như sức khỏe của mình.

Chất cấm trong mỹ phẩm là gì?

Chất cấm trong mỹ phẩm là những thành phần hóa học được các cơ quan quản lý y tế và dược phẩm của nhiều quốc gia, bao gồm FDA (Mỹ) và EU, cấm sử dụng trong các sản phẩm làm đẹp do tác dụng phụ nguy hại của chúng. Các chất này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người tiêu dùng, từ những vấn đề da liễu như dị ứng và mẩn đỏ, đến các tác động nghiêm trọng như ung thư và suy giảm hệ miễn dịch.

Danh mục các chất cấm sử dụng trong mỹ phẩm thường gặp

Dưới đây là những chất cấm phổ biến trong mỹ phẩm tại thị trường Việt Nam mà bạn nên tránh xa khi chọn mua:

Hydroquinone

Hydroquinone là một chất có khả năng ức chế mạnh mẽ quá trình sản sinh melanin (sắc tố da), giúp làm mờ các vết nám, tàn nhang và đốm nâu một cách nhanh chóng. Vì vậy, chất này thường được tìm thấy trong các sản phẩm làm trắng da, trị nám, và kem trộn không rõ nguồn gốc.

Tác hại và nguy hiểm:

• Gây tổn thương da: Hydroquinone có thể làm mỏng da, khiến da dễ bị kích ứng, mẩn đỏ và nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời.
• Gây sạm da vĩnh viễn: Sử dụng trong thời gian dài có thể dẫn đến ochronosis - một tình trạng sạm da vĩnh viễn, khiến da chuyển sang màu xanh đen hoặc xám.
• Nguy cơ ung thư da: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng Hydroquinone có thể gây ra những biến đổi tế bào, làm tăng nguy cơ mắc ung thư da.
• Độc tố gan: Hấp thụ qua da, chất này có thể gây tổn hại cho gan và các cơ quan nội tạng khác.

Corticoid

Corticoid là một loại hormone kháng viêm mạnh, thường được dùng trong điều trị y tế. Trong mỹ phẩm, Corticoid mang lại hiệu quả đáng kinh ngạc trong việc giảm mụn, làm mờ vết thâm, và làm dịu các tình trạng viêm da chỉ sau một thời gian ngắn. Chính vì vậy, nó được mệnh danh là "thần dược" trong các loại kem trộn.

Tác hại và nguy hiểm:

• "Nghiện" Corticoid: Khi sử dụng trong thời gian dài, da sẽ bị phụ thuộc vào Corticoid. Khi ngừng sử dụng, da sẽ phản ứng dữ dội bằng cách nổi mụn, mẩn đỏ, ngứa và sưng tấy.
• Teo da: Corticoid làm mỏng lớp thượng bì, gây giãn mao mạch và làm da trở nên yếu ớt, dễ bị tổn thương.
• Suy giảm miễn dịch: Gây suy giảm chức năng miễn dịch của da, khiến da dễ bị nhiễm khuẩn và các bệnh nấm, viêm da.
• Gây mụn ẩn, mụn viêm: Sau khi ngừng sử dụng, da sẽ bùng phát mụn ồ ạt và khó điều trị hơn.
• Một số tác dụng phụ toàn thân như tăng huyết áp, đái tháo đường, loãng xương, viêm da tiếp xúc dị ứng, hội chứng Cushing,...

Kim loại nặng và hợp chất

• Chì và hợp chất: là hợp chất kim loại nặng từng được dùng để tạo màu trong mỹ phẩm. Khi thấm qua da, chì tích tụ trong cơ thể, gây tổn thương gan, thận, ảnh hưởng hệ thần kinh và làm tăng nguy cơ ung thư.
• Thủy ngân và hợp chất Được biết đến với khả năng làm trắng da "thần tốc", nhưng thủy ngân là một chất cực độc. Tiếp xúc lâu dài với thủy ngân có thể gây ngộ độc, ảnh hưởng đến hệ thần kinh, thận và làm hỏng da vĩnh viễn.
• Asen và hợp chất: Asen là chất cực độc, tích tụ trong cơ thể gây tổn thương nghiêm trọng cho gan, thận, hệ thần kinh và có khả năng gây ung thư. Các sản phẩm mỹ phẩm chứa Asen đều bị cấm tuyệt đối.

Những hợp chất gây dị ứng và độc tính khác

PABA (Para-Aminobenzoic Acid):

• Từng là thành phần phổ biến trong kem chống nắng, PABA bị cấm do nguy cơ gây dị ứng và kích ứng da nghiêm trọng. Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, PABA có thể tạo ra các gốc tự do, làm tổn thương tế bào da, gây mẩn đỏ, ngứa hoặc viêm da.

Borates:

• Borates từng được sử dụng trong một số sản phẩm trang điểm và kem dưỡng. Tuy nhiên, chúng đã bị cấm vì nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thần kinh, nội tiết và sức khỏe sinh sản, đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai và trẻ em.

Naphthalene:

• Naphthalene thường thấy trong các sản phẩm chống côn trùng. Khi có mặt trong mỹ phẩm, nó gây kích ứng da và hô hấp. Tiếp xúc lâu dài với Naphthalene còn có thể gây độc cho các cơ quan nội tạng, khiến da và cơ thể bị tổn thương nghiêm trọng.

Monobenzone - chất tẩy trắng:

• Đây là một chất tẩy trắng da cực mạnh, có khả năng làm mất sắc tố da vĩnh viễn. Sử dụng Monobenzone không chỉ gây viêm da, kích ứng, mà còn làm da nhạy cảm với ánh sáng, dẫn đến tình trạng da loang lổ, không đều màu.

Benzene:

• Benzene là một hợp chất thơm độc hại, có khả năng gây ung thư nếu tiếp xúc lâu dài. Thoa mỹ phẩm chứa benzene lên da hoặc hít phải hơi của nó có thể gây rối loạn máu và ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn.

Nitrobenzene:

• Nitrobenzene là một hóa chất độc hại, dễ dàng thẩm thấu qua da. Nó gây tổn thương nghiêm trọng cho hệ thần kinh, gan, thận và có thể gây ngộ độc. Vì tính chất nguy hiểm này, Nitrobenzene bị cấm hoàn toàn trong mỹ phẩm.

Lời khuyên

Một sản phẩm "tốt" không chỉ mang lại hiệu quả tức thì, mà còn phải an toàn cho sức khỏe lâu dài. Hãy luôn kiểm tra kỹ lưỡng danh sách thành phần, tìm hiểu nguồn gốc xuất xứ và ưu tiên các sản phẩm từ các thương hiệu uy tín, có giấy phép rõ ràng. Sức khỏe làn da là một khoản đầu tư, đừng đánh đổi nó bằng những sản phẩm kém chất lượng.