SLES là gì? Công thức hóa học, ứng dụng và cách điều chế của SLES
13/01/2025
SLES hay Sodium Lauryl Ether Sulfate, là một trong những chất hoạt động bề mặt phổ biến nhất hiện nay. Xuất hiện trong hàng loạt sản phẩm chăm sóc cá nhân như dầu gội, sữa rửa mặt, đến các sản phẩm tẩy rửa gia đình như nước rửa chén, SLES nổi bật nhờ khả năng làm sạch hiệu quả và tạo bọt dày mịn. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích vượt trội, SLES cũng gây ra nhiều tranh luận về độ an toàn và tác động đối với làn da cũng như sức khỏe người dùng. Vậy SLES là chất gì, có nên sử dụng hay không? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
SLES là gì?
SLES (Sodium Lauryl Ether Sulfate) là một chất hoạt động bề mặt phổ biến, được sử dụng trong nhiều sản phẩm chăm sóc cá nhân và làm sạch. SLES thuộc nhóm sulfat, có nguồn gốc từ các axit béo tự nhiên, thường được chiết xuất từ dầu cọ hoặc dầu dừa. Chất này được sử dụng nhờ khả năng tạo bọt tốt, giúp làm sạch hiệu quả dầu, bụi bẩn và các tạp chất trên da và bề mặt khác.

Công thức hóa học và tính chất của SLES
- Công thức hóa học: CH3(CH2)10CH2(OCH2CH2)nOSO3Na (n là số lượng đơn vị ethoxyl hóa, thường là 1-3).
- Tính chất vật lý:
- Dạng lỏng nhớt, không màu hoặc hơi vàng.
- Tan trong nước và tạo bọt dày khi lắc.
- Đặc điểm nổi bật:
- Tính tẩy rửa mạnh.
- Tạo bọt phong phú, mịn.
- Dễ dàng phân hủy sinh học.
Ứng dụng của SLES
Trong mỹ phẩm và chăm sóc cá nhân
- Sữa rửa mặt: Loại bỏ dầu thừa và bụi bẩn trên da.
- Dầu gội đầu: Làm sạch da đầu và tóc, tạo bọt giúp sản phẩm dễ sử dụng hơn.
- Sữa tắm và xà phòng: Tẩy rửa nhẹ nhàng nhưng hiệu quả.
- Kem đánh răng: Loại bỏ mảng bám trên răng và tạo cảm giác sạch sẽ.
Trong sản phẩm làm sạch gia đình
- Nước rửa chén: Loại bỏ dầu mỡ và thức ăn bám dính.
- Nước giặt: Làm sạch sợi vải và tạo bọt nhẹ nhàng.
- Chất tẩy rửa đa năng: Làm sạch bề mặt sàn, kính, và các vật dụng khác.
Trong công nghiệp
- SLES được sử dụng trong công nghiệp dầu khí, ngành dệt may, và các sản phẩm tẩy rửa công nghiệp nhờ khả năng tạo bọt và nhũ hóa cao.

Lợi ích của SLES
- Hiệu quả làm sạch cao: SLES loại bỏ dầu thừa, bụi bẩn, và tạp chất nhanh chóng, giúp bề mặt và cơ thể sạch sẽ hơn.
- Tạo bọt tốt: Tạo ra cảm giác sử dụng mượt mà và thoải mái, đặc biệt trong các sản phẩm tắm gội.
- Chi phí thấp: Làm giảm giá thành của các sản phẩm nhờ khả năng hoạt động hiệu quả ở nồng độ thấp.
Cách điều chế SLES (Sodium Lauryl Ether Sulfate)
- Tổng hợp Sodium Lauryl Sulfate (SLS):
- Axit lauric từ dầu dừa hoặc dầu cọ phản ứng với NaOH để tạo muối natri lauryl.
- Muối natri lauryl được xử lý với khí SO3 (sulfur trioxide) trong quá trình sulfon hóa, tạo ra Sodium Lauryl Sulfate (SLS), một chất hoạt động bề mặt có khả năng làm sạch và tạo bọt.
- Ethoxyl hóa:
- SLS được xử lý với ethylene oxide để gắn thêm các nhóm ethoxy, tạo thành Sodium Lauryl Ether Sulfate (SLES).
- Trung hòa và tinh chế:
- Dung dịch sau ethoxyl hóa được trung hòa bằng NaOH, sau đó lọc và tinh chế để đạt tiêu chuẩn sản phẩm cuối cùng.
- Thành phẩm:
- SLES ở dạng lỏng nhớt, không màu hoặc hơi vàng, dùng trong mỹ phẩm và chất tẩy rửa.
Những lưu ý khi sử dụng SLES
- Khả năng gây kích ứng: SLES có thể gây kích ứng cho da và mắt, đặc biệt ở nồng độ cao hoặc với người có làn da nhạy cảm.
- Sự khác biệt với SLS: Nhiều người nhầm lẫn SLES với SLS (Sodium Lauryl Sulfate). Tuy nhiên, SLES đã trải qua quá trình ethoxyl hóa, làm giảm nguy cơ kích ứng so với SLS.
- Không phù hợp với da nhạy cảm: Mặc dù ít kích ứng hơn SLS, SLES vẫn không phải là lựa chọn tốt nhất cho những người có da dễ bị kích ứng hoặc bị bệnh lý da như eczema.

Có nên sử dụng sản phẩm chứa SLES?
- Có: Nếu bạn không gặp vấn đề về kích ứng da và cần một sản phẩm làm sạch hiệu quả.
- Không: Nếu bạn có làn da nhạy cảm hoặc ưu tiên sử dụng các sản phẩm tự nhiên, không chứa sulfat.
Kết luận
SLES là một thành phần quen thuộc và hiệu quả trong các sản phẩm làm sạch, mang lại khả năng tạo bọt, làm sạch mạnh mẽ với chi phí thấp. Tuy nhiên, việc sử dụng các sản phẩm chứa SLES cần cân nhắc, đặc biệt với những người có làn da nhạy cảm hoặc ưu tiên các lựa chọn tự nhiên. Hiểu rõ về thành phần này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp, vừa tận dụng được lợi ích, vừa bảo vệ sức khỏe và làn da một cách an toàn.